Khẳng định thời cơ “nghìn năm có một”, các chuyên gia tại hội thảo "Định hướng phát triển kinh tế xã hội với mục tiêu tăng trưởng hai con số và góp ý văn kiện Đại hội Đảng bộ Tỉnh Đồng Nai nhiệm kỳ 2025-2030" cho rằng Đồng Nai đang đứng trước ngã rẽ lịch sử khi có trong tay nhiều lợi thế.
Ngày 1/8, Tỉnh ủy Đồng Nai tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Định hướng phát triển kinh tế - xã hội với mục tiêu tăng trưởng hai con số và góp ý văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2025 - 2030”.
Phát triển kinh tế xanh
Tham luận tại hội thảo, TS. Bùi Văn Thạch - Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương nhấn mạnh, sau sáp nhập, Đồng Nai không chỉ gia tăng quy mô diện tích, dân số mà còn phải đối mặt với yêu cầu tái cấu trúc toàn diện về thể chế, quản lý và phát triển.
Ông Thạch cho rằng đây là thời cơ vàng để tỉnh Đồng Nai hoạch định mô hình tăng trưởng mới theo hướng xanh, thông minh và toàn diện nhưng cũng là phép thử lớn về năng lực thể chế, hiệu quả phối hợp vùng và chất lượng điều hành công.
Dưới góc nhìn thực tiễn, ông Thạch đề xuất tỉnh Đồng Nai cần khẩn trương xây dựng các cơ chế ưu tiên về thu hút đầu tư, cải cách hành chính, chuyển đổi số, phát triển nguồn nhân lực và đổi mới sáng tạo. Ông Thạch đặc biệt nhấn mạnh vai trò của kinh tế xanh, đô thị thông minh và các khu công nghiệp tuần hoàn - nơi tận dụng phụ phẩm để sản xuất nhiên liệu sinh khối, kết hợp xử lý nước thải tập trung và phát triển không gian xanh nội đô.
Một trong những tham luận tạo sự quan tâm tại hội thảo là của GS.TS Võ Xuân Vinh và ThS. Nguyễn Đình Minh Hiếu. Hai chuyên gia nhấn mạnh rằng để đạt tăng trưởng GRDP hai con số, Đồng Nai không thể đi một mình mà phải đẩy mạnh hợp tác nội vùng, liên vùng; tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế, hạ tầng và năng lực điều phối phát triển.
Theo các chuyên gia, Đồng Nai đang sở hữu vị trí chiến lược trong tam giác TP HCM - sân bay Long Thành - cảng biển Cái Mép nhưng nếu không cải thiện được tính liên kết giữa quy hoạch giao thông, logistics và công nghiệp, thì những lợi thế này sẽ không phát huy được.
Các tham luận cũng chỉ rõ vấn đề chưa đồng bộ giữa các sở, ngành và địa phương là một trong những nút thắt lớn cần được tháo gỡ bằng mô hình quản trị liên thông - liên sở - liên tỉnh.
Ngoài ra, tỉnh Đồng Nai cần sớm thiết lập cơ chế điều phối vùng có tính pháp lý để thực thi hiệu quả các chiến lược quy hoạch tích hợp, tránh xung đột lợi ích và gia tăng chi phí phát triển.
Nhiều kiến nghị đột phá
Tại hội thảo, nhóm các giải pháp đột phá được đặc biệt chú trọng. PGS.TS Trần Kim Chung - Thư ký khoa học Hội đồng Lý luận Trung ương nhận định rằng với hơn 83 khu công nghiệp được quy hoạch, hơn 4,4 triệu dân, hệ thống hạ tầng đang được đầu tư mạnh mẽ và vị trí giáp ranh TP HCM, Đồng Nai là địa phương hội đủ điều kiện để bước vào giai đoạn tăng trưởng đột phá.
Tuy nhiên, để biến tiềm năng thành hiện thực, tỉnh Đồng Nai cần một mô hình tăng trưởng hoàn toàn mới dựa trên nền tảng hệ thống. Ông Chung đề xuất mô hình tăng trưởng 7 thành tố bao gồm: Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; Kinh tế; Khoa học công nghệ; Xã hội – giáo dục – y tế; Môi trường – tài nguyên phát triển bền vững; Quốc phòng – An ninh – Đối ngoại; Người dân.
Theo ông Chung, chỉ khi những thành tố này tương tác nhịp nhàng và tạo ra “tính trồi hệ thống”, thì mới có thể tạo ra sự bứt phá rõ nét trong tăng trưởng GRDP. Đồng thời, ông Chung nhấn mạnh vai trò của hai động lực then chốt: phát triển công nghiệp công nghệ cao và xây dựng vùng đô thị dịch vụ - sân bay Long Thành gắn với thương mại tự do.
Theo T.S Bùi Văn Thạch, Đồng Nai cần định hướng xây dựng Khu Kinh tế – Sáng tạo ven sông với diện tích 2.000 ha, ưu tiên các lĩnh vực biotech, AI, công nghệ môi trường và vũ trụ. Khu này sẽ được áp dụng cơ chế đặc biệt như: miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 20 năm, thuê đất 1 USD/m² trong 50 năm và cấp vốn ưu đãi cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Ngoài ra, tỉnh Đồng Nai cũng có thể phát hành trái phiếu xanh, thành lập Trung tâm tài chính xanh và triển khai cơ chế chi trả dịch vụ hệ sinh thái (PES) nhằm bảo tồn rừng và đa dạng sinh học. Một điểm nhấn đáng chú ý là gói chính sách “siêu ưu đãi” để thu hút nhân tài toàn cầu, bao gồm cấp căn hộ, bảo hiểm quốc tế và mức lương hỗ trợ từ 3.000 - 5.000 USD/tháng cho chuyên gia cấp cao.
Đặc biệt, tỉnh Đồng Nai cần nghiên cứu áp dụng thẻ cư trú kỹ thuật số (e-residency) cho doanh nhân nước ngoài, cho phép đăng ký kinh doanh và giao dịch hoàn toàn trực tuyến.
PGS.TS. Trần Đình Thiên, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), đưa ra thông điệp mạnh mẽ Đồng Nai không được phép bỏ lỡ thời cơ lịch sử. Trong 5 năm tới, mọi địa phương đều chuyển mình, cạnh tranh. Nếu không hành động táo bạo, Đồng Nai sẽ bị bỏ lại phía sau - ngay trên chính thế mạnh của mình.
PGS. TS. Trọng tài viên Thiên cho rằng tỉnh Đồng Nai cần xác lập một tầm nhìn mang tính toàn cầu, tiếp cận chiến lược “từ tương lai”, đồng thời thay đổi căn bản tư duy trong xây dựng chính sách phát triển. Ông Thiên cũng nhấn mạnh rằng mục tiêu tăng trưởng GRDP 10%/năm là thách thức lớn nhưng hoàn toàn khả thi nếu tỉnh biết khơi thông các nguồn lực bị kìm hãm lâu nay như: cơ chế đầu tư, nguồn vốn xã hội hóa, năng lực khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo. Những đột phá về thể chế và công nghệ, theo ông Thiên, mới chính là động lực phát triển dài hạn chứ không chỉ là vốn hay đất đai.
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng Nai Tôn Ngọc Hạnh cho rằng, Hội thảo khoa học hôm nay không chỉ là nơi bàn thảo chiến lược mà còn là một bước đệm quan trọng góp phần hoàn thiện văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai nhiệm kỳ mới. Những ý kiến, kiến nghị tại đây là những nguồn tư liệu quan trọng sẽ được tích hợp thành chính sách cụ thể - tạo hành lang pháp lý, cơ chế điều phối và lộ trình hành động rõ ràng cho giai đoạn 2025 - 2030.
.png "Trường đại học ngoại thương"){kind=logo}
