TTV Lê Nết: “Không nên bỏ hoàn toàn giấy phép xây dựng mà nên đơn giản hóa thủ tục cấp phép”

Việc cắt giảm thủ tục và số hóa quy trình cấp phép được kỳ vọng sẽ rút ngắn thời gian và nâng cao tính minh bạch trong hoạt động đầu tư xây dựng.

Dự án Luật Xây dựng (sửa đổi) được trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 được xem là một bước đi quan trọng nhằm cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng và đảm bảo tính đồng bộ với các luật có liên quan. Theo Tờ trình của Chính phủ, Dự thảo cơ bản kế thừa các chính sách của Luật hiện hành, đồng thời sửa đổi, bổ sung nhiều quy định nhằm khắc phục những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn. Các nội dung được điều chỉnh tập trung vào quy định về loại, cấp công trình xây dựng; bảo hiểm trong hoạt động xây dựng; hợp tác quốc tế trong hoạt động đầu tư xây dựng; các hành vi bị nghiêm cấm; nội dung quản lý dự án đầu tư xây dựng, quản lý tiến độ thực hiện dự án đầu tư xây dựng; lưu trữ hồ sơ; thi công xây dựng; giám sát, nghiệm thu, bàn giao, bảo hành, bảo trì công trình xây dựng, xử lý sự cố công trình.

Dự án Luật Xây dựng (sửa đổi) được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 10 - Ảnh: ITN

Đại diện Bộ Xây dựng cho biết, những sửa đổi lần này nhằm đổi mới phương thức quản lý đầu tư xây dựng, phân định rõ thẩm quyền và trách nhiệm giữa các chủ thể, đồng thời cắt giảm và đơn giản hóa đáng kể các thủ tục hành chính. Đây là nỗ lực nhằm tạo môi trường đầu tư xây dựng thông thoáng, thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân.

Với tinh thần đổi mới tư duy lập pháp, Dự thảo nhận được nhiều ý kiến đồng thuận. Song để các quy định sửa đổi thực sự đi vào cuộc sống, đáp ứng yêu cầu cải cách thể chế và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, nhiều chuyên gia cho rằng Dự thảo cần tiếp tục hoàn thiện ở một số nội dung trọng tâm. Các ý kiến tập trung vào việc giảm thiểu thủ tục hành chính, số hóa quy trình cấp phép... cũng như bảo đảm tính thống nhất giữa Luật Xây dựng và các luật có liên quan.

Liên quan đến việc cấp giấy phép xây dựng, Luật sư Lê Nết, Công ty Luật TNHH LNT & Partners, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam đề nghị, không nên bỏ hoàn toàn giấy phép xây dựng mà nên đơn giản hóa thủ tục cấp phép; bổ sung cơ chế cấp phép trực tuyến, tự động đối với những dự án nhỏ.

Ngoài ra, Luật sư Lê Nết cũng đề xuất, sửa các quy định về cấp phép theo hướng giảm điều kiện cấp phép, áp dụng hậu kiểm thay vì tiền kiểm.

Bên cạnh những vấn đề, nhiều ý kiến cũng đề nghị, cơ quan soạn thảo phải bảo đảm thể chế hóa đầy đủ các chủ trương lớn của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, Nghị quyết số 57 về phát triển khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo, cùng Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân. Đồng thời tiếp tục rà soát đồng bộ giữa Luật Xây dựng và các văn bản pháp luật có liên quan như Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Chuyển giao công nghệ để bảo đảm sự thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Có thể thấy, việc sửa đổi Luật Xây dựng lần này được kỳ vọng không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng thủ tục cho doanh nghiệp, mà còn nâng cao năng lực quản lý, giám sát của cơ quan nhà nước, góp phần phòng ngừa tiêu cực, lãng phí và nâng cao chất lượng công trình. Nếu được thông qua với các quy định thực sự khả thi, Luật Xây dựng (sửa đổi) sẽ là nền tảng pháp lý quan trọng để kiến tạo môi trường đầu tư minh bạch, hiện đại và an toàn hơn cho người dân và doanh nghiệp.

Theo Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đăng ngày 15/10/2025