Sáng 25/9, dưới sự chỉ đạo của Hội Luật gia Việt Nam, Tạp chí Đời sống và Pháp luật/Tạp chí điện tử Người Đưa Tin tổ chức toạ đàm "Tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý tạo không gian phát triển cho doanh nghiệp". Diễn giả tham dự toạ đàm có Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam.
Về phía các chuyên gia, diễn giả tham dự toạ đàm có: TS. Phan Đức Hiếu - Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội; PGS.TS Trần Đình Thiên - thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI; Bà Nguyễn Thị Cẩm Huyên - Giám đốc Pháp chế Ngân hàng OCB.
Các diễn giả chính: TS. Phan Đức Hiếu - Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội; PGS.TS Trần Đình Thiên - thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam; Bà Nguyễn Thị Cẩm Huyên - Giám đốc Pháp chế Ngân hàng OCB.
TTV Trương Thanh Đức: Đã qua nhiều nhiệm kỳ, qua rất nhiều năm, người dân, doanh nhân, doanh nghiệp đã bị trói, bị ngộp, bị choáng, bị khốn khổ trong rừng luật. Muốn hiểu luật cũng khó, muốn làm đúng cũng khó, muốn an toàn càng khó.
Sau khi có Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68, việc xây dựng và thực thi pháp luật đặc có rất nhiều thay đổi cơ bản, thậm chí đã có tính đột phá. Tuy nhiên phải mất nhiều thời gian nữa mới đáp ứng được yêu cầu thực tế. Chúng ta gỡ được cái này lại vướng cái kia, vẫn khó khăn, vẫn vướng mắc. Trong bối cảnh mới, yêu cầu mới, quan điểm mới và để bước vào Kỷ nguyên mới thành công thì việc xây dựng và thực thi pháp luật cần phải làm thật sự đột phá như sau:
Thứ nhất, thực tế đã tăng quyền cho cơ quan chức năng, như nghị định, thậm chí thông tư thay thế cả luật hay xã phường quyền to hơn huyện quận, thì cũng phải tăng quyền cho doanh nghiệp, doanh nhân. Ban hành là quyền của Nhà nước, thì tăng quyền lựa chọn áp dụng pháp luật là quyền của nhân dân.
Thứ hai, miễn giảm trách nhiệm ("ân xá") trong một giai đoạn nhất định (5 - 10 năm gì đó) đối với trường hợp vi phạm nhưng không cố ý, đặc biệt là trong trường hợp có mâu thuẫn, xung đột pháp luật, bao gồm 3 loại: Một là, miễn hoàn toàn việc xử phạm, nhất là xử tội hình sự. Hai là, giảm nhẹ việc xử phạt. Ba là, thay thế việc xử phạt hình sự bằng xử phạt hành chính (đúng với tinh thần Nghị quyết không hình sự hoá quan hệ kinh tế, hành chính);
Thứ ba, việc tăng quyền lựa chọn áp dụng pháp luật và miễn giảm trách nhiệm phải được quy định rõ trong một đạo luật hay Nghị quyết của Quốc hội. Giờ mới chỉ mới có chủ trương, chứ luật thì vẫn rất chặt, xử phạt thì vẫn rất nặng.
Nhà báo Phạm Quốc Huy: Nghị quyết 66 yêu cầu sự tham gia rộng rãi, thực chất của ngườis, tổ chức, doanh nghiệp trong xây dựng và thi hành pháp luật. Xin hỏi Luật sư Trương Thanh Đức, làm sao để tăng cường sự tham gia của người dân, doanh nghiệp trong quá trình xây dựng pháp luật hiện nay?
TTV Trương Thanh Đức: Việc xây dựng và thi hành pháp luật, nhất là pháp luật đầu tư, kinh doanh, rất cần có sự tham gia của người dân, tổ chức, doanh nghiệp một cách rộng rãi, thực chất và hiệu quả. Muốn người dân, doanh nghiệp tham gia thì phải cầu thị, thiện chí, tiếp thu và cũng cần có phương pháp phù hợp thu hút sự quan tâm, hào hứng, tích cực, và cần phải thông qua nhiều kênh.
Mọi ý kiến đều phải được lắng nghe, tôn trọng, tiếp nhận, xử lý và trả lời (riêng hoặc chung). Mọi ý kiến đều cần tiếp thu và đều có thể tiếp thu, kể cả đúng, kể cả sai, kể cả hay, kế cả dở. Đúng, hay thì tiếp thu để xử lý nội dung. Sai, dở thì cũng phải xem lại, tiếp thu về hình thức, kỹ thuật. Ý tưởng lập pháp và kỹ thuật soạn thảo đều rất quan trọng, thậm chí 50 - 50. Những ý kiến hợp lý, đúng đắn, có giá trị thì vô giá. Điều này cần cái tâm của người góp ý và cái tầm của người tiếp thu: Chuyển sai thành đúng, biến dở thành hay, chứ đừng biến hay thành dở, biến đúng thành sai.
Chốt lại, là để giải quyết được điểm nghẽn của điềm nghẽn, để pháp luật đột phá và hiệu quả được như kỳ vọng của Nhà nước, như mong muốn của Nhân dân thì cần "có tâm, có tầm, có tài và có tiền".